ÇAPEMENÎ Û RAYA PÊROYÎ RÊ
Sey ke şima zanî 15ê Gulane Roja Roşanê Ziwanê Kurdkî yo. 15ê Gulane 1932î de Celadet Alî Bedirxan û embazê ey, bi rihêko kurdewar û zerrîwaz dest bi weşanê Kovara Haware kerd. Ma zî ewro sey sazgehê heq û huqûqî, bi aye zerrîwazîye û hîssan reyde bale ancenê heqê kurdkî yê perwerdeyîya ziwanê dayîke.
Verê her çî ziwanê ma estî, nasname û erjê ma yo. Nê semedî ra ganî ma pêro pîya ziwanê xo rê wayîr vejîyê û bipawê. No kar milê ma pêronan ser o yo.
Heqê perwerdeyîya bi ziwanê dayîke hem heqêko komelkî hem zî heqêko kesayetî yo. Heqê her şarî û her kesî est o ke bi ziwanê xo yê dayîke perwerde bivîno. No heq, sey heqê merdimîye yê huqûqê mîyannetewî de ameyo nas kerdene û xeylê konrat û şertname û beyannameyanê mîyannetewîyan de ameyo qebulkerdiş.
Beyannameyê Heqê Ziwanî yê Dinya, Kontratê Pawitişê Ziwananê Kêmîyan û Ziwananê Herêmî yê Ewropayî, Kontratê Çarçiwayê yê Pawitişê Kêmîyanê Netewîyan, Kontratê Heqê Sîyasî û Sîvîlî yê Neteweyanê Yewbîyayeyan, warê heqê ziwanî de belgeyê bingehîn ê.
Çiqas nê kontratanê mîyannetewîyan de heqê perwerdeyîya bi ziwanê dayîke û xeylê heqê kulturî yê bînî amebî qebulkerdiş la Tirkîya şerhê sînorkerdişî dayîbî serê xeylê maddeyanê înan kontratan û nêverdayo û hama zî nêverdano ke şarê Kurd zî nê heqan ra feyde bigîro.
Awanbîyayîşê Tirkîya ra heta ewro, kurd, ziwanê kurdkî û kulturê kurdkî hetê dewlete ra nêameyo naskerdene. Ewro zî polîtîkayê Tirkîyayî yê înkarkerdiş û asîmîlekerdişî ser o yo. Goreyê maddeyê 42yê Qanûnê bingeyîn ê Tirkîyayî ziwanê tirkî ra vêşêr, perwerdewîya bi ziwanêko bînî qedexe keno. Goreyê îzahatnameyê Wezaretê Perwerdeyî mîyanê tayînkerdişê 20 hezar Mamosteyan de tenya 10 kontenjan semedê kurdkî ameyo akerdiş. Bi mîlyonan gedeyanê kurdan mekteban de nêeşkenê perwerdeyî bi ziwanê kurdkî biveynê. Şano, konser, fîlm û zaf tewirê şahîyê kurdkîyî hama zî yenê qedexekerdiş. Sazgehanê fermîyan de kurdkî nêyeno naskerdene. Dadgehan de semedê pawitişê kurdkîyî pere yeno waştene û zaf wextan heqê pawitişî bi ziwanê dayîke yeno binpaykerdene. Heta Parlamentoyê de kurdkî sey ziwanêko ‘nênaskerde’ yeno pênasekerdene
Nê rojan de qala qanûneko bingeyîn o newe yeno kerdiş. Ma bi vengêko berz vang danê û vanê: Ganî qanûno Qanûnê Bingeyîn o Newe de kurdkî bibo wayîrê statuyî. No heq, heqê ma yo. Zaf welatanê dinya, ziwanê cîya yê welatîyan yeno nas kerdene û nê ziwanî sey ziwanê fermî yenê qebulkerdene. Amerîka de îngîlîzkî û spankî; Swîsre de elmankî, franskî û îtalkî; Rûsya, Hindîstan û Efrîkaya Başûr û xeylê welatanê bînan de zî, yew ziwanî ra zêdêr ziwanî sey ziwanê fermî yenê qebulkerdene.
Bi minasebeta na roje ma pawitoxê kurd û azadîwaz veng danê Parlomentoyî û selahîyetdaranê dewlete ke nê polîtîkayê asîmîlasyonî ra fek veradê, kurdan û kurdkî nas bikê.
Ganî ziwanê kurdkî bibo ziwanê perwerdeyîye û ziwanê fermî.