27.09.2023

14/28 MAYIS 2023 SEÇİM RAPORU

GİRİŞ

İşbu Rapor 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi ile 28 Mayıs 2023 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı 2. Tur Seçimi sırasında ve sonrasında Özgürlükçü Hukukçular Derneği (ÖHD) tarafından yapılan gözlem ve değerlendirmeleri içermektedir.

ÖHD olarak seçme ve seçilme hakkına ilişkin durumu gerek kendi çalışmalarımızla gerekse de başkaca STK’ lerle ortaklaştığımız “Seçim İzleme Platformu” aracılığıyla yakından izliyoruz. Bu kapsamdaki çalışmalarımızın, seçimlerin adil bir şekilde yapılmasına, insan hakları ile demokrasinin korunmasına ve geliştirilmesine sunacağı katkının farkındayız.

Seçimlerin adil ve güvenli bir biçimde yapılması için yurttaşların, adayların ve siyasi partilerin özgür bir biçimde propaganda yapmasına imkân sunulmalıdır. Ne var ki, Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlayıcı yasal düzenlemeler ve yasal düzenlemelerin ötesinde hukuk dışı bir çok uygulamalar bulunuyor. Bu kısıtlayıcı yasal düzenlemelerin son örneği ise kamuoyunda “dezenformasyon yasası” olarak bilinen ve 18 Ekim 2022’de yürürlüğe giren “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”dur. İfade özgürlüğü ve genel duruma ilişkin çok sayıda raporu ve açıklaması bulunan STK’lar ve Barolar, yayınladığı bu raporlarla ilgili kurumları ve kamuoyunu bilgilendirmektedir.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 10 Mart 2023 tarihinde seçim kararını imzalamasının ve Türkiye’de seçimleri yapmak ve güvenliğini sağlamak ile mükellef olan Yüksek Seçim Kurulu’nun 18 Mart’ta Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekilleri seçimi ile ilgili takvimini yayınlamasından sonra ÖHD olarak seçim sürecindeki raporlama izleme çalışmalarımızı yoğunlaştırarak, hem genel merkezimiz hem de şubelerimiz aracılığıyla yoğun bir çalışma başlatılmıştır. Sadece son Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekilliği seçiminde ÖHD’ nin 8 şube ve temsilcilik faaliyeti yürüten 1025 üye ve yöneticisiyle seçim izleme çalışması yürütülmüştür.

  A-] CUMHURBAŞKANLIĞI   VE 28. DÖNEM MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ     ÖNCESİNDE YAŞANAN İHLALLER.

• 2018 yılında ve 2022 yılında 298 sayılı “Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun” da yapılan değişikliklerle tüm seçim süreçleri iktidar partisinin lehinde olacak şekilde değiştirildi. Özellikle 2022 yılında yapılan değişikliklerin 07.04.2022 tarihinde kanunlaşarak yürürlüğe girmesinden hemen sonra Türkiye tarihinde görülmemiş sayıda adli yargı hâkimi ataması gerçekleştirilmiştir.
• Kamuoyunda dezenformasyon kanunu olarak bilinen 7418 sayılı “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 13.10.2022 tarihinde TBMM’de kabul edilmiştir. Sosyal medya üzerindeki denetim daha da arttırılmış, bant daraltma yoluyla sosyal medya erişimi engelleme yetkisi genişletilmiş ve sosyal ağ sağlayıcıları ile ilgili yeni kısıtlayıcı tedbirler getirilmiştir. Bu değişiklikle 5237 sayılı TCK 217. Maddesine 217/A maddesi eklenerek “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu düzenlenmiş ve 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
• Cumhurbaşkanlığı ve 28. dönem milletvekili seçim sürecinin başlamasıyla birlikte öncelikle 2022 yılında seçim kanununda yapılan düzenlemenin mi uygulanacağı yoksa önceki yasanın mı uygulanacağı tartışması yaşandı. Muhalif partiler ve bazı hukukçular seçim kararının 10 Mart tarihinde alınması nedeniyle yeni yasa 6 Nisan’da yürürlüğe gireceği ve yasanın yürürlüğe girmesinden önce seçim süreci başladığı için eski yasanın geçerli olduğunu savunurken, AKP ve bazı hukukçular ise seçimin14.05.2023 tarihinde yapılacak olması nedeniyle yeni yasa ile seçime gidileceğini ifade ettiler. Yeni yasa ile seçime gidilmesi durumunda özellikle il ve ilçe seçim kurulu başkanının en kıdemli hâkim yerine kura ile belirlenmesi nedeniyle siyasal iktidarın atadığı ve siyasal iktidara yakın hakimlerin bu kurullara seçileceği endişesi oluştu. Nihayet YSK yeni seçim kanunu ile seçime gidileceği kararını aldı. İl ve ilçe seçim kurullarının oluşturulması yeni yasaya göre yapıldı.
• Muhalif partiler ve kişiler Tayyip Erdoğan’ın iki kez cumhurbaşkanı seçildiğini ve anayasaya göre üçüncü kez aday olamayacağını ifade ederken, AKP, MHP ve iktidar yanlıları Erdoğan'ın 2018’de yürürlüğe giren anayasa değişikliğine göre seçildiğini ve bir daha aday olabileceğini ifade ettiler. Yapılan itirazlara rağmen YSK Erdoğan’ın adaylığını kabul etti.
• Seçim dönemine girilirken HDP’ ye yönelik kapatma davasının devam etmesi ve kapatılma ihtimali nedeniyle HDP seçim sürecinde kapatılabileceği endişesiyle Yeşil Sol Parti listelerinde seçime girmek zorunda kaldı. Ayrıca HDP’ ye verilen hazine yardımı uzun bir süre bloke edildi.
• Özellikle HDP, Yeşil Sol Parti ve diğer sol, sosyalist parti üyelerine, avukatlara, müşahitlerine yönelik olmak üzere muhaliflere yönelik sürekli gözaltı, tutuklama vb. yöntemlerle bu partilerin seçim çalışmaları engellendi ve kriminalize edilmeye çalışıldı. Bu konuda ÖHD olarak tutuklama ve gözaltı süreçlerine müdafi olarak dahil olundu ve Genel Merkez ile tüm şubelerimizle basın açıklamaları yapılarak hukuki süreçler yürütüldü.
• Diyarbakır merkezli soruşturma kapsamında 21 ilde yapılan operasyonlarla aralarında insan hakları savunucuları, 25 dernek üyemiz ve yöneticimiz olan avukatlar, gazeteciler, siyasi parti yönetici ve üyelerinin de olduğu en az 128 kişi gözaltına alındı.
• HDP seçime katılmadığı için listelerinde seçime girdiği Yeşil Sol Parti sandık kurullarında üye bulunduramadı.
• Yasaya göre %3 oy alan partilerin hazineden yardım alması ve seçim döneminde de iki katı bir tutar alması nedeniyle seçime giren birçok parti ile hazineden yardım alan partilerin seçim harcamaları arasında büyük bir uçurum oluştu. (HDP de seçime girmediği için bu yardımı seçimde kullanamadı). Dolayısıyla seçimin finansmanı konusunda büyük bir adaletsizlik ortaya çıktı.
• Seçime giren cumhurbaşkanının ve milletvekili adayı bakanların seçim döneminde istifa etmemesi bakanlıkların olanaklarını kendi partilerinin lehine kullanmasına neden oldu. Böylece devletin olanakları AKP’nin seçim çalışmaları için kullanıldı.
• Bu konuda STK ve Muhalif Partilerin Yüksek Seçim Kuruluna yapmış olduğu Cumhurbaşkanı yardımcıları ve görevdeki bakanların milletvekili adayı olmaları nedeniyle mevcut bakanlık görevlerinden istifa etmeliler şeklindeki başvurulara YSK 2023/617 sayılı kararıyla bakanların ve cumhurbaşkanı yardımcılarının görevlerinden istifa etmeden milletvekili adayı olmalarının önünde yasal bir engelin olmadığını belirterek başvuruları reddetmiştir.
• Deprem bölgesinden başka illere göç edenlerin bir kısmı gittikleri illerde seçmen olarak kayıt yaptırırken bir kısmı da kendi illerinde oy kullanmak istediği için kayıt yaptırmadı. Fakat kendi illerinde oy kullanmak isteyenlerin illerine nasıl ulaşacağı planlanmadı. Ayrıca deprem bölgelerinde mükerrer oy kullanımına da sebep olmuştur.
• Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da çok sayıda vali ve kaymakam muhtarları toplayarak AKP’ye oy vermelerini, özellikle Yeşil Sol Partiye oy vermemeleri konusunda telkin ve tehditler edilmiştir. (https://www.evrensel.net/haber/490362/mardinde-kayyum-ve-kaymakamlar-muhtarlarla-gorusuyor-oy-dagilimi-degismeli)

B-]14 ve 28 MAYIS 2023 SEÇİM GÜNÜ YAŞANAN İHLALLER VE İHLAL İDDİALARINA DAİR ŞUBELERİMİZİN AKTARIMLARI.

1. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ ANKARA ŞUBESİ AKTARIMLARI

ÇANKAYA:

• Şener Çakmak İlkokulunda görme engelli bireyin yanında mevzuata aykırı olarak sandık kurulu başkanı oy verme kabinine girdiği bildirilmiş, refakatçi eşliğinde girilmesine müsade edilmemiş ve tutanak tutulmuştur.
• Kolluk kuvvetleri 142 görev belgesi ile mükerrer oy kullanma teşebbüsünde bulunmuştur.
• İMKB Alparslan İmam Hatip Ortaokulu’nda bulunan 1091 nolu sandıkta Sandık Kurulu Başkanı Müşahitleri sınıfa almayarak tutanak tutulmasını engelleme girişiminde bulunduğu öğrenilmiş akabinde derneğimiz avukatların iletişim kurması sonucu müşahitler sınıfa alınmış ve konuya ilişkin tutanak tutulmuştur.
• Bölge genelinde muşahitlere ıslak imzalı tutanak vermeme konusunda (yeterli tutanak olmadığı gerekçesiyle) sorunlar yaşanmıştır.

MAMAK:

• Seçmen listesinde olan polis ve bekçiler oy kullanacakları sandığa silahla gelmiş ve konu tutanak altına alınmıştır.
• Sandık kurulu üyesi ve müşahitlerin görevli oldukları okul girişinde polisler tarafından kimlik sorgulamasında tartışmalar yaşanmış ve uzun süreli şekilde polis aracında bekletilmişlerdir.

KEÇİÖREN:

• 14 Mayıs günü Keçiören YSP ilçe binasına Ankara Emniyeti Güvenlik Şubesi’nde görevli polisler gelerek, ilçe binası önünde bulunan parti bayraklarının propaganda yasağı nedeniyle kaldırılması istenilmiş ve mevzuat gereği propaganda yasağının (seçim günü için) parti il ve ilçe binalarını kapsamadığı dolayısıyla ortada hukuka aykırı bir durumun olmadığını parti bayraklarını indirilmeyeci söylenmiştir.
• Parkinson hastası olan ve elleri sürekli titrediği için pusulaya mührü vurma imkanı olmayan bir seçmene çocuğu oy kullanmada yardımcı olmak istemiş ancak sandık kurulu başkanı buna izin vermemiştir. Mevzuat gereği bu seçmenin engelli kategorisinde değerlendirilmesi gerektiği zira gözle görülür biçimde tek başına hastalığı nedeniyle oy kullanamadığını mevzuatın bu kişilere bir yakınının oy kullanmada nezaret edebileceğini belirtilmiş, gerekçemiz yerinde bulunarak, bir yakını nezaretinde engelli seçmen oy kullanabilmiştir.

  ATO: YURT DIŞI OYLARI

• Ato’daki en temel sorun ıslak imzalı tutanakların YSP’li müşahitlere ve itiraza yetkili kişilere teslim olmuştur. Ato’dan bununla ilgili seçim kurulu tarafından anons yapılmış ve ıslak imzalı tutanakların verilmeyeceğine dair bir bilgi geçilmiştir. Anonstan sonra sandık kurulları YSP’li müşahitlere ıslak imzalı tutanakları vermemeye başlamış, oy sayımı boyunca bu sorun çözümü ile ilgilenilmiştir. Bununla ilgili önce ilçe seçim kuruluna (ATO yurtdışı oyları seçim kurulu müdürüne) bir dilekçe verilmiş, Seçim Kurulu Müdürü ile görüşülmüş, müdür tarafından fotoğrafın yeterli olduğu bir daha anons geçip durumu düzeltemeyeceklerini belirtilmiştir. YSK’nın konuya ilişkin kararı dayanak yapılarak dilekçeyle başvuru yapılmışsa da buna rağmen ıslak imzalı tutanaklar verilmemiştir. Islak imzalı tutanak istenilen sandıklarda, sandık kurulu üyeleri YSP müşahitlerine ve itiraza yetkili kişilerine hakaret etmiş ve tehditler savurmuştur. Bunun üzerine YSP’nin yurtdışı oyları sandık kurulu temsilcisi ile beraber müdürle ve hakim ile bir daha görüşme yapılmıştır.
• Ato’ya görevli olmayan kimsenin alınmamasına rağmen geç saatlerde müşahit, parti temsilcisi ya da sandık kurulu üyesi veya vekil adayı olmayan, kalabalık ve paramiliter güçleri andıran gruplar halinde Atoya girişler olmuştur. Sonrasında çok ciddi tartışmalar ve kavgalar başlamış, müdahale için çevik kuvvet alana girmek zorunda kalmıştır.
• Yaşanan ayrıca bir sorun müşahitlere yönelik yaklaşım olmuştur. Sandık kurulu üyelerinden bazıları hangi partinin müşahidi olduğunu sorup o şekilde ıslak imzalı tutanakları paylaşmıştır. YSP müşahitlerine "size tutanak vermeyeceğiz, siz tutanak alamazsınız” denilmiştir.
• Geçe geç saatlerde Milliyetçi grupların ATO içerisine sokulup bir tür kışkırtma ve kavga çıkartmaya çalıştıkları görülmüştür. Tip’li bazı müşahitler ile ciddi bir tartışma yaşanmış ve bunun neticesinde çevik kuvvet oy sayım alanına girmiştir.
• Genel olarak ATO'daki durum; müşahitlerin, avukatların, sandık başlarından oy sayımına eşlik etmesini engelleme, oy sayım tutanakları almasını engelleme üzerine olmuştur.

2. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ VAN ŞUBESİ AKTARIMLARI

Kentin genelinde ilgili tarihte infiale yol açan bir hak ihlali yaşanmamış ve bu yönde bir başvuru derneğe gelmemiştir. Van Barosu tarafından seçim güvenliği konusunda görevlendirilen avukatlar siyasi partiler tarafından da itiraza yetkili avukat olarak yetkilendirilerek sandık çevresinde oyların kullanılmaya başlandığı 08:00 ile sonlanan 17:00 saatleri arasında gerekli tüm konularda yer almışlardır.

Merkez ilçeler İpekyolu ve Tuşba:

• Merkeze bağlı bulunan ilçe ve diğer ilçelerde kolluğun silahları ile beraber okul koridorlarında, bahçesinde, sandığın kurulduğu sınıfta olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum gerek tutanak tutularak gerek seçim kurulu ile konuşularak çözülmeye çalışılmıştır.
• Yine birçok okulda 142 belgesi yönünde sorunlar yaşandığı da tespit edilmiştir. Örneğin bazı okullarda 142 belgelerinin sandık kurulunca teslim alınmadığı, hatta bu belgenin ne demek olduğunun bilinmediği, birçok okulda 142 belgesi ile oy kullanan kolluğun seçimin 2. tura kalabilmesi ihtimaline binaen belgesini teslim etmek istemedikleri belirtilmiştir. Gerekli başvurular ve çabalarla bu belgelerin teslimi sağlanmıştır.
• Yine gelen şikâyetlerden birkaçı da başkasının adına oy kullanılması şeklinde olmuştur.  Kendi yerine oy kullanıldığını tespit eden yurttaşın yeniden oy kullanılmasına izin verilmediği de aynı olay içerisinde yaşanmıştır.
• Bazı sandıklarda sabah oy verme işlemi başlamadan önce açılan birçok oy torbasında mühürler ve “evet” mühürlerinin eksik çıktığı, “sandık mührü” eksik olan sandıklarda başka sandıkların mühürleri kullanıldığı, bu nedenle oy pusulalarının ve zarfladın mühürlenmesi işlemi geciktiği ve birçok sandıkta uzun seçmen kuyrukları oluştuğu görülmüştür.
• Oy verme ehliyeti olan ve ancak ciddi rahatsızlıkları olan seçmenler için seyyar sandık uygulamasının yetersiz kaldığı ve rahatsız olan seçmenlerin çok zor ve zahmetli şartlarda sandığa ulaştırıldıkları görülmüştür.
• Bir başka örnek ise sandıklardaki oy kullanma işleminin bitiminden sonra yaşanmış ve sayımlar yapıldıktan sonra pusulaların yer aldığı torbaların ve ilgili tüm evrakların sonuçlarının zırhlı araçla sadece sandık başkanı eşliğinde götürüleceği dile getirilmiştir. Daha sonra yapılan itirazlar sonucunda siyasi parti temsilcileri eşliğinde götürme işlemi kabul edilmiştir.

Edremit:

• Edremit’te bulunan hemen her sandıkta polisin bina dışına çıkmaması seçime gölge düşüren ve vatandaşın baskı altında kalmadan oyunu kullanması önünde engel teşkil etmiştir. Bu sorunlara karşı gerekli itirazlar ve görüşmeler yapılarak çözülmeye çalışılmıştır.
• Bazı seçmenin oyunu kullanacağı okul/numara vs hepsi belli ancak listede adının olmaması sorun yaratmıştır. Örneğin numarası oy kullanma sırası 369 iken seçmen listesinde son numara 367 olunca kişilerin oyunu kullanamama sorunu oluşmuştur. Ancak İlçe seçim Kuruluna durumun bildirilmesi sonucu yeni seçmen listesi oluşturularak sandık kurullarına gönderilmiştir.

Çaldıran:

• Kırsal kesimlerde memur üyeler dışında görevli olanların tamamının erkek olduğu, kadın müşahit ve sandık kurulu üyesinin neredeyse hiç olmadığı, kolluk kuvvetlerinin sandık kurulan okul bahçelerinde uzun namlulu silahlarla bulundukları ve bu bahçelerde birçok çocuğun da bulunduğu, neredeyse bütün okulların dışında büyük zırhlı araçların bulunduğu, yine hemen her okulda okul koridorlarında kolluğun durduğu ve dolaştıkları, sayım esnasında da kapının önünü kapatacak şekilde sandalye ile oturdukları bu konuya dair ancak sandık kurul başkanına uyarı yapılınca kolluğu ikaz ettiği ve fakat kolluğun okul koridorunda durmaya devam ettiği, okur-yazar olmayan seçmenlere yardım edilemediğinden dolayı oy kullanmakta zorlandıkları, bu nedenle oylarını hatalı kullandıkları gözlemlenenler arasındadır. 

Muradiye:

• Oy kullanma süresi bittikten sonra jandarma sandık çevresine girerek oy kullanmayan kişileri tespit iddiasıyla sayı ve isim almış ve yine diğer birçok ilde yaşandığı gibi tüm seçim çevresinde kolluk silahla oy kullanma yerlerinde bulunmuş yurttaşın ve çocuk yaşta bireylerin olduğu birçok okulda silahlı korucu ve jandarmanın olduğu tespit edilmiştir. Bu ilçede seçim müdürü ile yapılan görüşmede, kolluğun silahlı olmasının kanuna aykırı olmadığı, çekilmeyeceği, istenilirse şikâyet edilebileceği ve bu konunun kapanması şeklinde ifadelerde bulunulduğu öğrenilmiştir. Yapılan şikayetler kapsamında yine seçim müdürünün ‘insanların korkması beni ilgilendirmez ben güvenliği düşünüyorum’ şeklinde cevap verdiği belirtilmiştir. Yine Muradiye’de bazı sandıklarda oy kullanan kişilerin eşi veya ailesi ile birlikte oy kullanma kabinine girdiği tespit edilmiştir.

Özalp:

• Van’ın Özalp ilçesinde, kurulu sandıkların genelinde ihlallerin olmadığı ancak sandık kurulu başkanlarının, üyelerinin ve müşahitlerin genel olarak görevleri ve sorumlulukları noktasında bilgi sahibi olmadıkları gözlemlenmiştir. Özalp İlçe Tarım Müdürlüğünde kurulu olan iki sandık vardı birinin sandık kurulu başkanı mühürsüz çıkan zarflara ilişkin nasıl bir işlem yapacağını bilmediğini ve avukatlara danıştıktan sonra zarflara ilişkin tutanak tuttuğu aktarılmıştır. Yine İlçe Tarım Müdürlüğünde kurulan sandıkların bulunduğu salonların çok küçük olması sebebiyle müşahitlerin salonun içine alınmadığı ancak salonun dışında sandığı görebilecekleri ve ara ara salonu gezebilecekleri bir durumda bekletildikleri gözlemlenmiştir.

Çatak:

• İlçe bazlı birkaç sandıkta müşahitlerin sandık çevresi dışına çıkarılmak istenmesi sonucu gerekli itirazlar sandık başkanına yapılarak çözüm sağlanmıştır.
• İlçe bazlı birkaç sandıkta müşahitlerin oy sayımı sırasında sandık çevresi dışına çıkarılmak istenmesi sonucu gerekli itirazlar yapılarak müşahitlerin sayım ve döküm işlemlerinde sandık çevresinde bulunmaları sağlanmıştır.
• İlçe bazlı birkaç sandıkta müşahitlere ıslak imzalı sandık seçim sonuç tutanakları verilmemiş olup bu hususa ilişkin herhangi bir çözüm sağlanamamıştır.
• Çatak Merkezde bulunan M. Sait Aydın Anadolu Lisesi’nin bahçesinde kirpi olarak nitelendirilen zırhlı aracın durduğu tespit edilmiştir.
• Sandık başkanlarınca 142 belgesi ile oy kullanan görevlilerden (sandık kurulu üyeleri, kolluk veyahut korucu) 142 belgesinin oy kullanımı sırasında ilgililerden alınmaması üzerine mükerrer oy kullanımı girişimi Bilgi mahallesinde söz konusu olmuştur. Bu husus tutanak altına alınarak parti ilçe teşkilatına teslim edilmiş ve aynı zamanda sandık tutanak defterine de işlenmiştir. Mükerrer oy kullanımın önlenmesi amacıyla ilçe seçim müdürü ile görüşülmüş ve sandık başkanlarına 142 belgesi ile oy kullanacaklardan anılan belgenin alınması şeklinde talimat ile çözüm sağlanmış ve 142 belgeleri toplatılmaya başlanmıştır.
• Oy çuvallarının adliyeye sevki sırasında müşahitlerin eşlik etmesine müsaade edilmediği gibi araçla da takibi kolluk marifetiyle engellenmiştir.
• Sandık çevresini ve okulu korumakla görevli kolluğun birçok okulda sandık çevresinde bulunduğu gözlemlenmiştir. Kolluğun sandık çevresinde sandık başkanının talebi olmadan bulunamayacağına dair itirazlar sonucu ilgili kolluk görevlileri sandık çevresinin dışına çıkarılmıştır.

Başkale:

• Kolluk genel olarak hemen her sandığın olduğu bina veya koridorlarda bulunduğu gözlemlenmiştir. Bu husus gerekli itiraz ve görüşmelerle çözülmeye çalışılmıştır. Bunun dışında çarpıcı usulsüzlükler gözlemlenmemiş ve tespit edilmemiştir.

Saray:

• Kolluk kuvvetleri sınıf içerisinde değil de okulların koridorlarında devriye niteliğinde varlık gösterdikleri, ısrarla çıkmaları gerektiğinin belirtilmesine rağmen sadece sandık çevresinden uzak durmaları gerektiğini okul koridorunun sandık çevresi olmadığını, amirlerinden bu şekilde emir aldıklarını ve daha önceki seçimlerde de bu şekilde görev aldıkları tarafımıza iletildi. Kolluk memurlarına kanunen sandık çevresinin 15 metre çapı kapsadığını belirtilmesine ve gerekli itirazlar ile görüşmeler neticesinde uyarılar yapılmasına rağmen bazı okullarda okul koridorlarında devriyeyi bırakmadıkları gözlemlenmiştir.
• Adliyede tutanakların SEÇSİS sistemine girilmesi esnasında monitörlerinin çalışmadığı aktarılmışsa da sorun çözülmemiş ve itirazlar neticesinde tarafımızca yapılan kâtip bilgisayarında gözlem yapabilecek şekilde veri girişinin sağlanması talebi kabul edilmiştir.
• Sandık kurulu heyeti (sandık başkanı ve kurul üyeleri de dâhil) ve müşahitlerinin yeteri kadar bilgiye tecrübeye sahip olmadıkları öğretmen, kâtip kısacası memur olan sandık kurulu başkanının tutanak tutulurken yeteri özen ve yükümlülükleri yerine getirmedikleri; birçok ıslak imzalı tutanaklardaki maddi hataların adliyede usule uygun şekilde düzeltildiği ya da eksik olan kısımlarının doldurulduğu tarafımızca gözlemlenmiştir.

Bahçesaray:

• Bazı seçim bölgelerinde yaşlı ve görme bozukluğu olan seçmenlerin oy kullanımı noktasında problem yaşadığı görme engelli kişilerin görme engelliler için sandık kurullarında bulundurulan aparatı kullanmakta sorun yaşadıkları, Bazı seçim çevrelerinde geçici kimlik belgesi ile oy kullanılamayacağının söylendiği ve oy kullanımının gerçekleştirilmediği, gerekli bilgilendirme yapıldıktan sonra oy kullanımının gerçekleştirildiği,
• Bazı seçim çevrelerinde 142 belgesi ile oy kullandırıldığı ve bu belgelerin seçmenlere geri verildiği itiraz yetkili avukatların müdahalesi sonucu 142 belgelerinin seçmenlerden geri alındığı ve sandık kurullarınca muhafaza altına alındığı, Bazı seçim çevrelerinde geçici köy korucularının bir kaç yerde oy kullandığı ile ilgili iddiaların olduğu belirtilmişse yapılan görüşmeler ve araştırmalar sonucu söz konusu geçici köy korucularının oy kullandığı bölgenin kendi seçim çevreleri olduğu ve seçmen listelerinde isimlerinin olduğu,
• Bazı seçim çevrelerinde kolluğun sandıkların kurulduğu salonlar ve yakınına kadar girdikleri, itiraza yetkili avukatların müdahaleleri sonucu kolluğun sandık ve çevrelerinden uzaklaştırıldığı,
• Bazı seçim çevrelerinde siyasi parti sandık kurulu üyeleri ile müşahitlere ıslak imzalı tutanakların verilmediği, ıslak imzalı tutanakların birçoğunda maddi hataların olduğu ve maddi hataların adliye içerisinde düzeltildiği, mevcut maddi hatalar ve geçersiz oy sayısının fazla olması sebebiyle itiraza yetkili avukatlarca sandıkların tamamına itiraz edildiği, geçersiz oyların yeniden sayımının talep edildiği ilçe seçim kurulunca talebin reddedildiği, yine birçok sandığa yönelik itirazlar yapıldığı ve bu itirazların da reddedildiği gözlemlenmiştir.

3. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ ŞANLIURFA  ŞUBESİ AKTARIMLARI.

• Yarımsu Mahallesinde(köy) seçim güvenliği için sabah saatlerinde seçim çevresine giden ÖHD Urfa Şubesi Eş Başkanlarını yaklaşık 50 kişi grup sandığın olduğu okula girmelerine izin vermeyerek tehdit ve sözlü saldırılar ile köyden çıkmaları istenmiştir.
• Siverek'in Taşlı mahallesindeki Mahmut Elçi İlköğretim Okulunda, toplu açık oy kullandırılmıştır. Urfa genelinde 300’ den fazla sandıkta blok oy kullanımı tarafımızdan tespit edilmiştir. Bazı sandıklarda yüzde %140’a varan oy kullanımları gerçekleşmiştir
• Eyyübiye AKBİLEK Köyü 206 nolu sandıkta, sadece AKP müşahitleri yer almış ve seçmenin yerine oy kullanmışlardır.
• Akçakale/ Gündaş mahallesinde, toplu oy kullanmak isteyen 40-50 kişilik grup, CHP sandık kurulu üyesinin üzerine kaynar su dökmüştür.
• Siverek Şirin Kuyu İlköğretim okulunda, kadınlar zarflarla koridorda dolaşmış ve hiç kimse müdahale etmemiştir.
• Şanlıurfa ili Viranşehir ilçesi Elgün (Atşane) köyünde, 1102 1103 1104 1105 nolu sandıkta toplu oy kullandırılmıştır.
• Haliliye/ Örencik Bakır Kaçar İlkokulu 2228 sandık kurulu başkanı Cengiz Yıldırım, okuma yazma bilmeyen kadınlar oy kullanırken, AKP’ye oy vermeleri için pusulada yer göstermiştir.
• Payamlı Mahallesi(köy) seçim güvenliği için sabah saatlerinde seçim çevresine giden ÖHD üyesi avukatlar yaşanılan usulsüzlüklere itiraz etmeleri üzerine sandık çevresinde bulunan kişiler tarafından “siz dayak istiyorsunuz, kimsiniz kim gönderdi sizi, karışmayın “şeklinde tehditlerde bulunarak görevlerini yapmaları engellenmek istenmiştir.
• Uluhan mahallesinde(köy) sandık kurulu üyesi olarak yer alan ve görev alan üyelerimiz tarafından toplu oy kullanımı girişimi tespit edilmiş ve bu girişimlerin önüne geçilmiştir

4. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ MARDİN  ŞUBESİ AKTARIMLARI.

• Seçimde görev alan kolluk memurlarının 142 nolu belge ile oy kullanmaya gittiklerinde belgenin üzerinde ‘’seçimin ikinci tura kalması halinde tekrar kullanılacaktır.’’ ibaresi yer alması sebebiyle oy kullanan memurlar belgeleri vermeden oy kullanmışlar. Bu   sorun her seçim çevresinde yaşanmıştır. Israrlarımız sonucunda İlçe seçim kurulu ile yapılan görüşmelerde seçimin ikinci tura kalması halinde bu belgenin tekrardan ilçe seçim kurulundan alınabileceği söylenmesi üzerine oy kullanan memurlardan (tespit edilenlerden) alınmıştır.
• Mardin ilinin köylerindeki sandıklar komşu köylerdeki sandıklar ile birleştirilmiştir. Köylerin birbirleri ile olan husumetleri araştırılmadan, köylülere ve köy ihtiyar heyetine   danışmadan birleştirme yapılmıştır. Birbirleri ile husumetli olan komşu iki köyün sandıkları birleştirilmiş. bu iki köy birbirleriyle husumetli olup bir köy oy kullanmaya gitmeyeceklerini belirtmiştir.
• Mardin İli Yeşilli İlçesinde Yeşilli Belediye Başkanı Hayrettin Demir (AKP) tarafından aleni ve açık bir biçimde sandık çevresinde bulunmayan ve oyunu kullanmamış seçmenlerin yerine oy kullanmıştır. Yeşil Sol Parti adına itiraza yetkili avukat bahse konu okulda hazır olduğu halde içeri alınmamıştır.
• Mardin İli Kızıltepe İlçesine bağlı Yukarı Azıklı köyünde toplu oy kullanıldığı iddiası ile iki avukat ve partiden bir arkadaş iddia edilen okula gitmişlerdir. Arabadan iner inmez parti çalışanı saldırıya uğramış ve direk arabaya atlayıp olay yerinden uzaklaşmıştır. O esnada arabadan inen iki avukat arkadaş olay yerinde kalmıştır. Toplu oy kullanıldığı okula gidince avukat olduklarını söylemelerine rağmen okuldan kovulmuş ve hakarete uğramışlar.
• Mardin ili Kızıltepe ilçesi Eşme köyünde bulunan sandıkta iki Yeşil Sol Parti müşahidi AKP milletvekili adayı Faruk Kılıç’ın akrabaları tarafından darp edilmiştir. Yaralanan müşahitler Kızıltepe Devlet Hastanesine kaldırılmıştır.
• Mardin Artuklu İlhan Varank İlkokulunda sandık kurulunda görev yapan AKP üyesi oy pusulalarının yanına AKP broşürü bırakmış. Yeşil Sol Parti bina sorumlusu buna itiraz edince başkan Yeşil Sol Parti bina sorumlusunun ortamı gerdiğini, gereksiz yere agresif davranışlar sergilediği ve bağırdığı şeklinde tutanak tutmuştur. Yeşil Sol Parti bina sorumlusu elindeki video kaydının göstermesi ile birlikte sandık kurulu başkanı geri   adım atmıştır.
• Mardin Kızıltepe Atmaca köyünde Atmaca İlköğretim Okulunda okuma yazması olmayan seçmenler ile beraber sandık başkanının da oy verme kabinine girdiği ve seçmenin iradesi dışında oy kullanıldığı tarafımıza iletilmiş ve söz konusu sandığa gidilip seçimin hukuka uygun yürütülmesi için kendilerine uyarı verilmiştir.
• Birçok sandıkta sandık sonuç tutanağı sandık kurulu başkanı tarafından sadece sandık kurulu üyelerine verileceği belirtilmiştir. Yetişebildiklerimize Yeşil Sol Parti müşahitlerine de ıslak imzalı tutanakların verilmesi gerektiğini YSK kararını göstererek ıslak imzalı tutanağın Yeşil Sol Parti müşahidine verildi. Fakat birçok sandıkta bu   tutanak müşahitlere verilmemiştir.
• Mardin Artuklu 1363 numaralı sandık torbası ve başkanı ortadan kayboldular. Aradan 6-7 saat sonra sandık başkanı adliye önünde ortaya çıkmıştır.
• Kızıltepe ve Nusaybin’de tüm sandık sonuç tutanakları yanlış yazılmıştır. Bu yanlışlığın düzeltilmesi ise uzun süre almış ve sayımın bitmesi diğer günün sonunda sarkmıştır.

5. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ BATMAN   ŞUBESİ AKTARIMLARI

• Seçim yasağına rağmen 14.05.2023 günü AKP reklam aracı olan bir adet minibüsün Belde Mahallesinde park edilmiş halde, AKP reklamları kaldırılmamış şekilde olduğu görülmüştür.
• Bazı okullarda müşahitlerin oy pusulalarına ve sandıklara bitişik şekilde oturduğu tespit edilmiştir.
• Selahattin Eyyübi Ortaokulunda oy pusulalarının katlanarak seçmenlere verildiği ve üst tarafın AKP ve MHP’in görünür şekilde olduğu tespit edilmiştir.
• Petrol İlkokulunda üst katlarda oy kullanacak olan bedensel engelli seçmenler için asansörlerin çalıştırılmadığı tespit edildi.
• Hüdapar’ın AKP listelerinden seçime girdiği Serkan Ramanlı parti rozeti ile oy kullanma işlemi yaptığı basın taramalarından tespit edilmiştir.
• Kültür ortaokulu 1345 nolu sandıkta Yeşil Sol Parti müşahiti sabah yemin etmediği gerekçesi ile içeri alınmadığı tespit edildi.
• Meydan Ortaokulunda bina sorumlusu ve polisler tarafından bütün parti müşahitleri dışarı çıkarılmak istenmiş, partilerin itirazları üzerinde durumun çözüldüğü tespit edilmiştir.
• Kozluk ilçesine bağlı Karpuzlu (Selive) köyünde köy dışından gelen Hüdapar müşahitleri tarafından çıkarılan tartışma sonrasında oy kullanılan okulda kavga çıktığı tespit edilmiştir.
• Sason ilçesinde sandık bölgesini ziyaret etmek isteyen Avrupa heyetine izin verilmemiştir.
• Fatih Anadolu Lisesinde asansör bulunmadığı için engelli ve yaşlı seçmenler vatandaşların sırtlarında oy kullanacağı sandıklara taşındığı tespit edilmiştir.
• Raman Anadolu Lisesi 1094 numaralı sandıkta kurulan kabinlerden 1 tanesinin iç kısmı dışarıdan görülecek şekilde açıklıkta olduğu tespit edilmiştir. Raman Anadolu Lisesinin engelli rampası bulunmadığı, engelli ve yürümekte zorluk çeken yaşlıların desteksiz merdiven çıkamadığı, asansör olmadığından bina içerisinde ayrıca zorlandıkları gözlemlenmiştir.
• Engellilerin büyük kısmının aynı sınıfa verildiği Bağlar İlk okulunda engelli rampası ve asansörün olmadığı tespit edilmiştir.
• Fatih Ortaokulunda 1025 numaralı sandık tek paravan olduğu için yoğunluk olduğu gözlemlenmiştir.2. paravanın kurulmamasının sebebini olarak diğer mührün kırık olduğu beyan edilmiştir.
• Petrol Ortaokulu 1016 numaralı sandıkta, bir kadının bilgisi ve rızası dışında Yeni Refah Partisi adına sandık kurulu üyesi yapıldığı tespit edilmiştir.

6. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ DİYARBAKIR   ŞUBESİ AKTARIMLARI

• Sabah saatlerinde müşahitlerin ve avukatların mevzuata aykırı bir biçimde, görevlendirme belgeleri, müşahit kartları olmasına rağmen okula alınmadığı tespit edilmiştir. Söz konusu sorunun çözümü için talep gelen yerlere avukatlar ulaşmış ve müzakere yöntemleri ile sorunları çözmüşlerdir.
• 142 numaralı belgenin oy kullanım işleminden sonra ilgili sandık kuruluna teslim edilmediği yönünde gelen ihbarlar neticesinde söz konusu yerlere avukatlar ulaşmış ve sorunun çözümünü sağlamışlardır.Yine aynı şekilde mevzuata aykırı olarak sayım esnasında yurttaşların sınıflara alınmadığı tespit edilmiştir. Bu sorun da avukatların sorunun yaşandığı yere ulaşması ile halledilmiştir.
• Bilgisi dışında sandık kurulunda görevlendirilmiş kişilerin 142 numaralı belgesinin olmaması nedeniyle oy kullanımı engellenmiş bu konuda İl ve İlçe Seçim Kurulu yetkilileri ile müzakere sağlanmış, seçmenlere belgelerin temini noktasında sorun çözülmüştür. 
• Okul bahçesi ve sınıf kapılarında silahlı kolluk kuvvetlerin bekledikleri tespit edilmiştir. Avukatların görüşmelerine rağmen bazı okullarda seçim sonuçlanana kadar kolluk birimleri seçimi etkileyecek mesafede kalmaya devam etmiştir.                                

7. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ GAZİANTEP   ŞUBESİ AKTARIMLARI.

• Güvenlik güçlerinin bazı okul bahçelerinde ve oy kullanılan binaların önünde uzun namlulu silahlarla yer alması ve “Kirpi” olarak nitelendirilen araçlarla bulunarak yurttaşlar üzerinde baskı oluşturmaya çalıştığı tespit edilmiştir. 
• Birçok okulda yaşlı ve hasta bireyin kolaylaştırıcı tedbirler alınmadığından, yakınları tarafından kucakta taşınarak oy kullanmaya getirildiği gözlemlenmiştir.
• Kimlik kontrolü yapılmadan oy kullandırılıp daha sonra kimlik kontrolü yapılması nedeniyle o seçim listesinde olmadığı halde kişilere oy kullandırıldığı tespit edilmiş olup ilgili itirazlar yapılıp tutanaklar tutulmuştur.
• 142 belgelerinin kontrolünün sağlıklı yapılamaması, 142 nolu belgelerin sandık başkanlarına teslim edilmemesi nedeniyle mükerrer oy kullanılması tespit edilmiştir. Bir kısım kolluğun önce ikametgahlarında daha sonra da ellerindeki 142 numaralı belge ile oy kullanmaları, (mükerrer oy kullanımı) tespit edilmiştir.
• İlçe seçim kurullarında sonuç tutanaklarının birleştirilmesi sırasında görevlilerin sürecin rahat izlenmesi konusunda gerekli ortamın yaratılamaması nedeniyle ekrandan sürecin takip edilememesi sorunuyla karşılaşılmıştır.
• Bir kısım AKP sandık kurulu üyeleri ile seçmenlerinin açıktan oy kullanmalarına rağmen sandık başkanlarınca müdahale edilmediği tespit edilmiştir. Sandık başkanlarınca AKP’li kişilere müdahale etmekte çekinildiği veya isteksiz olunduğu gözlemlenmiştir.

8. ÖZGÜRLÜK İÇİN HUKUKÇULAR DERNEĞİ İSTANBUL  ŞUBESİ AKTARIMLARI

• Sultanbeyli İto Şehit Dursun İlkokulu, Kadıköy İlçesinde Marmara Üniversitesi ve Melahat Şefizade ilkokulunda kollukça sandık kurulu başkanlarının iletişim numaralarının toplandığı tutanak altına alınmıştır.
• Adalar ilçesi Kınalıada ilkokulunda zarflara YSK mührü yerine Evet mührü basıldı, bu konuda tutanak tutulmuştur. Tuzla'da bir tane seçim pusulası Recep Tayyip Erdoğan'a basılı halde gelmesi üzerine tutanak tutulmuştur.
• Ümraniye, Kaptanoğlu ilkokulu 2020 Nolu Sandıkta Recep Tayyip Erdoğan'a evet mührü basılı pusulalar çıkması üzerine gerekli itirazlar yapılarak, pusulaların kullanılmaması sağlanmıştır.
• Ümraniye 23 Nisan Kaptanoğlu İlkoukulu'nda Cumhurbaşkanlığı seçim pusulasında Recep Tayip Erdoğan'a ilişkin alanda işaretlerin olduğu tespit edildi.

ÜMRANİYE:

• Şehit Köksal Kamil Ortaokulu’nda üç ayrı sandıkta Recep Tayip Erdoğan’a açık oy kullanıldığı ayrıca söz konusu sadıklarda oy verme kabinine bazı kişilerin çantasıyla girmelerine izin verildiği tespit edilmiştir. Konuya ilişkin sandık kuruluna itirazlar gerçekleştirilmiştir.
• İlçe genelindeki okullarda  AKP müşahitleri tarafından parti amblemli  yaka kartı kullanıldığı tespit edilmiştir.
• Birçok sandıkta kapalı adresli seçmen sayısının arttığına ilişkin bildirim yapılmıştır.

SULTANBEYLİ:

• Ali Kuşçu İlkokulu’nda fiziki olarak oy kullanabilecek durumda olan kişilere oy kullanma işlemi sırasında sandık kurulu başkanının refakat ettiği bilgisi üzerine sandık kuruluna yapılan şikayet dilekçesi sunulmuş ancak kurulca usul ve yasaya aykırı olarak sunulan itiraz dilekçeleri işleme alınmamıştır. İlçe seçim kuruluna yapılan itiraz üzerine sandık kurulunca şikayet dilekçeleri işleme alınmıştır.

ÇEKMEKÖY:

• Ayşe Nezehat Kurukahveci İlkolu 1093 nolu sandıkta açık oy kullanma işlemi gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.
• Şehit İzzet Özmen Ortaokulu’nda  bazı sandıklarda seçmen imza listesindeki yazıların basit bir parmak hareketiyle silindiği tespit edilmiştir.
• Ali Kuşçu İlkokulu’nda AKP müşahiti olan kişinin okul içerisinde oy kullanmaya gelen birçok seçmene market alışveriş kartı ve ulaşım kabili verdiği tespit edilmiş, ilgili kişi hakkında işlem yapılması için ilçe seçim kuruluna yapılan başvuru reddedilmiştir.

ESENYURT:

• Esenyurt Nakipoğlu Cumhuriyet Anadolu Lisesi 3082 numaralı sandıkta oy kullanma saati başladıktan sonra 50 adet milletvekili oy pusulası eksik çıkmıştır. Bu durumun YSK’nin 135 numaralı genelgesinin 41. maddesine aykırı olduğu hususunda tutanak tutulmuştur.3094 numaralı sandıkta belli bir adayın üstünde YSK mührü tespit edilmiştir. Bu durum YSK’nın 135 numaralı genelgesinin 40. maddesine aykırı olduğu hususunda tutanak tutulmuştur. 3093 numaralı sandıkta bir seçmenin kimlik kontrolü yapılmasına rağmen yanlış sandıkta oy kullandırılmıştır. Bu durum YSK’nın 135 numaralı genelgesinin 34. maddesine aykırı olduğu hususunda tutanak tutulmuştur. 3089 numaralı sandıkta pusulada AKP’nin bulunduğu tercih bölümlerinde küçük mavi bir nokta bulunduğu tespit edilmiş ancak bu konudaki itirazlar sandık başkanı tarafından dikkate alınmamıştır. Bu durum görevli arkadaşlarca tutanak altına alınmıştır.
• Ali Kul Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 1344 numaralı sandıkta 3 adet Cumhurbaşkanlığı seçim pusulası seçmenler tarafından mühür basılı olmadan oy verme kabininde bırakılmıştır. Bu hususun hukuka aykırılığına ilişkin tutanak tutulmuş ve ilgili pusulaların kullanımı engellenmiştir.4241 numaralı sandıkta seçmen listesinde adı yer alan ancak herhangi bir engeli bulunmayan bir yurttaş bir akrabasıyla oy verme kabinine girmiş, bu durum orda bulunan görevlilerce engellenmiş ve şikayet tutanağı tutulmuştur.
• Ahmet Keleşoğlu İlkokulunda bir erkek seçmen annesiyle zorla oy kabinine girmeye çalışmış; sandık kurulunun müdahalesi üzerine sandık çevresinde kavga çıkmıştır. Bunun üzerine kolluk kuvvetlerine haber verilmiş ve ilgili kişi gözaltına alınmıştır.

BAĞCILAR:

• Malazgirt Ortaokulunda ve Arif Nihat Asya İlkokulunda saat 07.10’dan 08.00’a kadar   okul binası içerisine parti bina sorumluları, parti tarafından görevlendirme belgesi bulunan avukatlar ve müşahitlerin okul içerisine alınmadığı orada bulunan görevlilerce tespit edilmiş ve tutanak altına alınmıştır. 1030 numaralı sandıkta sandık başkanı 142 belgesinin kalktığını ve herkesin kendi yerinde oy vereceği şeklinde bilgi vermiş, YSK’nin ilgili belgeyi yasakladığını belirterek yanlış ve yanıltıcı bilgilendirme yapılmıştır. Bu durum görevlilerce tutanak altına alınmıştır.
• İmam Hatip Lisesi 3118 numaralı sandıkta bir sandık görevlisi hem görevli olduğu sandıkta hem kayıtlı olduğu sandıkta oy kullanmış, bu mükerrer kullanım tutanak altına alınmıştır.

AVCILAR:

• Bir okulda seçmene verilen oy pusulalarında Recep Tayyip Erdoğan’ın isminin üstüne silik bir “Tercih” mührü vurulduğu görülmüş ve görevlilerce bu duruma itiraz edilerek bu durum tutanak altına alınmıştır.
• Firuzköyde bir okulda bir sandık görevlisi hem görevli olduğu sandıkta hem kayıtlı olduğu sandıkta oy kullanmış, bu mükerrer kullanım tutanak altına alınmıştır.
• Mehmetçik İlkokulunda saat 07.10’dan 08.00’a kadar okul binası içerisine müşahitlerin alınmadığı orada bulunan görevlilerce tespit edilmiş ve tutanak altına alınmıştır.

KÜÇÜKÇEKMECE:

• 75.Yıl Sefaköy İmam Hatip Ortaokulunda görevli müşahitler sandık çevresinden uzaklaştırılmışlardır. Bu duruma görevlilerce itiraz edilmiş ve tutanak altına alınmıştır.
• Sultan Murat Ortaokulunda okul binası içerisine müşahitlerin alınmadığı orada bulunan görevlilerce tespit edilmiş, orada bulunan görevliler tarafından itiraz edilmesi üzerine müşahitler içeri alınmıştır.
• Bir yurttaş görme engelli olmamasına rağmen bir yakını ile oy kabinine girmiş; bu durum görevlilerce tutanak altına alınmıştır.
• 2 seçmen, isimlerinin yazılı olmadığı sandıkta oy kullanmaya çalışmış, bu durum orada bulunan görevlilerce tespit edilerek tutanak altına alınmıştır.

SONUÇ

Elimize ulaşan veriler ışığında Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinde toplu ve açık oy kullanma, müşahit ve parti temsilcilerinin görevlerinin engellenmesi, 142 belgesinin usulsüz kullanımı, fiziki şiddet dahil ihlaller yaşandığı tespit edilmiştir. Seçimlerin adil bir biçimde gerçekleşmesi için başta YSK olmak üzere tüm kamu yetkililerini görevlerini  mevzuata ve insan haklarına uygun biçimde yapmaya çağırıyoruz.